In Oost-Europa is dammen sexy

 

Eric van Dusseldorp


 

 

Het wereldkampioenschap vrouwen te Jakoetsk, gehouden van 12 tot 30 juni jongstleden, heeft één ding laten zien: het internationale vrouwendammen is en blijft een Oost-Europese aangelegenheid. Zo waren er geen deelneemsters uit het Afrikaanse continent: het is niet de bedoeling dat vrouwen daar dammen en ze doen het dan ook niet. Inschrijvingen uit landen als Italië, België, Brazilië en Suriname waren er evenmin. En Nederland? Natuurlijk, Nederland was erbij, we zijn altijd haantje de voorste op damgebied. Maar het kikkerlandje werd vertegenwoordigd door twee speelsters die geboren en getogen zijn in het voormalige Oostblok: Nika Hoekman-Jankovskaja en Vitalia Doumesh.

 

Wie aan een open toernooi meedoet in een land als Rusland, Wit-Rusland of de Oekraïne kijkt zijn ogen uit. Dammen blijkt hier niet uitsluitend een mannenaangelegenheid. In de regel is ongeveer een derde, soms zelfs de helft, van de deelnemers van het vrouwelijk geslacht.

In Nederland komt het vrouwendammen maar moeilijk van de grond. Kinderen, zowel jongens en meisjes, vinden dammen leuk en bij schoolwedstrijden is het een bont gezelschap. Maar na de puberteit haken vrijwel alle meisjes af. De jongens trouwens ook - zouden sceptici zeggen - maar toch in iets minder mate.

 

En waarom? Heeft het te maken met het imago? Is dammen niet sexy? En waarom lukt het in Oost-Europa dan wel? Of komt het door het oude Sowjet-systeem -met een wat heftiger doorgevoerde gelijkstelling van man en vrouw- waarmee de samenleving aldaar nog steeds doordrenkt is? Voer genoeg voor een gezellige discussie bij de borrel.

 

In Jakoetsk was het stuivertje wisselen. Russin Tamara Tansykkuzhina had haar titel eerder verloren aan het jonge talent Darya Tkachenko uit de Oekraïne, maar won ‘m weer terug. De Nederlandse Nina Hoekman-Jankovskaja werd na een sterke finish nog vierde.

 

Wit: L. Litvinenko – Zwart: V. Doumesh

Zie diagram.

 

 

 

Zwart heeft wat druk op 27, maar  normaal winnen dit soort standjes natuurlijk niet.

39. . ., 13-18;

Voldoende is 48-42! En na (17-22) 41-36 (22x31) 36x27 mist zwart de kracht om succesvol door te zetten.

40. 35-30? Maar nu komen er toch grote kansen. 40. . ., 17-22; 41. 41-36, 22x31; 42. 36x27, 12-17; 43. 33-28, 23-29; Wit moet nu rekening houden met (29-33) en (17-22).

44. 28-23, 8-12; 45. 23x32, 17-22; 46. 48-42, 22x31;

Zwart staat gewonnen. De schijf op 4 staat voortreffelijk. Toch zullen beide speelsters nog een fout maken.  47. 34-29, 16-21; 48. 30-24, 21-26; 49. 24-20, 31-36; 50. 42-37, 26-31; 51. 37x26, 36-41; 52. 37x26, 41-46?; Nu wordt het nog lastig. Simpel wint (41-47!) 29-24 (47-38) 26-21 (18-22!).

53. 27-21, 12-17?; Slordig gerekend door Doumesh, al is de remise toch wel verrassend. Winst was nog mogelijk door (18-22). Een variant, aangegeven door de Kroaat Miljenko Lepsic: 21-16(22-27) 20-14 (46x5) 16-11 (27-32) 11-6 (32-27) en nu op 45-40 (37-41) 26-21 (41-46) met winst en op 26-21 (37-42) 29-24 (42-48) 24-20 (48-30) 20-15 (30-35) en het is uit.

54. 21x23, 46x25; 55. 26-21, 25-39; 56. 29-23?,. . . Maar nu krijgt zwart de vis toch nog op het droge. Remise is hier 21-16! Bijvoorbeeld (4-9) 29-24 (9-14) 45-40 (39-50) 40-34 (50-44) en nu het onverwachte 24-19!! (14x23) 34-30 en zwart komt er niet meer.

56. . ., 39-34; 57. 23-19, 34-30; 58. 19-14, 30-8; 59. 21-16, 8-2; 60. 45-40, 2-7; 61. 40-35, 7-2; en wit gaf het op.

 

Wit: B. Sigal – Zwart: Z. Golubewa

 

1. 32-28, 16-21; 2. 37-32, 11-16; 3. 41-37, 6-11; 4. 34-29, 20-25; 5. 40-34, 15-20; 
6. 45-40, 10-15;  7. 29-24, 20x29; 8. 33x24, 19x30; 9. 35x24, 21-26; 10. 50-45, 17-21; 
11. 34-29, 11-17; 12. 39-33, 18-22; 13. 43-39, 7-11; 14. 48-43, 1-6; 15. 46-41, 13-18; 
16. 28-23, 8-13; 17. 31-27, 22x31; 18. 36x27, 4-10; 19. 24-20, . . .
Vreemd genoeg is deze noodgreep goed speelbaar, al weet de witspeelster niet waarom. 19. . ., 15x24; 20. 29x20, 18x29; 21. 33x24, 10-15??; Zie diagram.

 

 

 

Zwarts laatste zet lijkt superlogisch. (In werkelijkheid had (26-31) en dan (10-15) gemoeten, met gelijk spel.) Nu volgde 22. 27-22?, 17x28; 23. 32x23, 12-18!; 24. 23x12, 11-17; 25. 12-7, 2x11; 26. 24-19, 14x23; 27. 38-32, 25x14; 28. 32-27 etc. met schijf- en partijwinst voor de voormalig wereldkampioene.

In de diagramstand had wit echter kunnen winnen door het nog nooit vertoonde 32-28!! (21x23) 24-19!! en wit komt altijd op 7!

 

 

Terug naar damrubrieken